तुळस ( ocimum tenuiflorum ) हि एक वनस्पती मध्ये महत्वाची आणि पवित्र वनस्पतीमधून एक आहे.
वैदिक काळापासून तुळशीचे औषधी स्वरूपात खूप महत्व आहे. आश्चर्यकारक, हितकारक असलेल्या तुळशीला देवीचे रूप मानले गेले आहे. ‘तुळस’ ही अशी वनस्पती आहे की, जी वायुमंडलामध्ये अत्तराप्रमाणे आपला सुगंध पसरविते. या कारणामुळेच तुळशीचे रोप लावणे, तिला स्पर्श करणे, तुळशीला पाणी घालणे यांमुळे असंख्य रोगांच्या हल्ल्यापासून मनुष्याचा बचाव होऊ शकतो. तुळस ही निसर्गाकडून माणसाला मिळालेले एक विशाल सुरक्षाकवच आहे. आपल्या पुरातन ग्रंथांमध्ये तुळशीचे संपूर्ण वर्णन सामावलेले आहे.
शरीराला तणावाशी जुळवून घेण्यास आणि रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यास मदत करते. तुळशीचे मूळ दक्षिण आशिया आणि आफ्रिकेतील आहे आणि दक्षिणपूर्व आशियामध्ये तिचा दीर्घ लागवडीचा इतिहास आहे. ही स्वयंपाकात वापरली जाणारी एक लोकप्रिय औषधी वनस्पती आहे आणि तिची पाने हर्बल चहा, कॅप्सूल, टिंचर आणि पावडर बनवण्यासाठी वापरली जातात. ही औषधी वनस्पती केवळ एक औषधी वनस्पती नाही तर एक देवता देखील आहे आणि अनेक घरांमध्ये तिची पूजा केली जाते.
तुळशीचे फायदे
त्वचेच्या समस्यांवर उपचार करते: तुळसी आपल्या त्वचेचे साठी खूप महत्व पूर्ण ठरते.तुळशीमध्ये भरपूर अँटिऑक्सिडेंट सामग्री असल्यामुळे त्वचेची काळजी घेणारा एक सामान्य घटक आहे. त्याचा अर्क सीरम, फेस क्रीम आणि इतर स्किनकेअर उत्पादनांमध्ये डाग आणि मुरुम टाळण्यासाठी वापरला जातो.
रोगप्रतिकार शक्ती वाढवणारा: तुळशी मध्ये काही जीवनसत्वे असल्याने रोगप्रतिकार शक्ती वाढवण्याची क्षमता असते. तुळशीला पवित्र तुळस म्हणूनही ओळखले जाते, व्हिटॅमिन सी आणि जस्त सारख्या खनिजांनी समृद्ध आहे, जे निरोगी रोगप्रतिकारक शक्तीसाठी आवश्यक आहे. यात अँटी-बॅक्टेरियल, अँटी-व्हायरल आणि अँटी-फंगल गुणधर्म देखील असतात, जे विविध संक्रमण आणि आजार बरे करण्यास मदत करतात.
तणाव कमी करते: तुळशीमध्ये तणाव कमी करण्याचे आणि मन शांत करण्याचे गुणधर्म आहेत. तुळशीचा चहा किंवा तुळशीची पाने नियमितपणे घेतल्याने तणाव कमी होतो.
सर्दी-खोकल्यासाठी गुणकारी: तुळशी हि आपल्या शरीर साठी खूप गुणकारी असते तुळशी पासून शरीराचे का ही आजार कमी होण्यास मदत होते. तुळशीचा रस, काढा किंवा पाने सर्दी, खोकला आणि घसा खवखवणे यांसारख्या श्वसनाच्या समस्यांसाठी फायदेशीर आहेत. तुळशीमध्ये असलेले घटक कफ कमी करण्यास आणि श्वसनमार्ग मोकळा करण्यास मदत करतात.
तुळशीचे उपयोग
- औषधी उपयोग: तुळशीमध्ये सर्दी, खोकला, ताप, दमा आणि त्वचेच्या समस्यांवर उपचार करण्याचे गुणधर्म आहेत.
- वनस्पती म्हणून: तुम्ही तुळशीचे रोप खरेदी करू शकता आणि त्याची काळजी घेऊ शकता किंवा हेल्थ फूड स्टोअरमधून तुळशीची पावडर खरेदी करू शकता. तुम्ही ताजी पवित्र तुळस विकत घेतल्यास, कोणतीही छिद्रे नसलेली किंवा गडद डाग नसलेली दोलायमान आणि हिरवी पाने शोधा.
- मसाला म्हणून: तुळशीला गोड आणि पुदिना चव आहे, ज्यामुळे ते पदार्थ, सॉस आणि सूप सजवण्यासाठी उत्कृष्ट औषधी वनस्पती बनते.
- चहा म्हणून: तुळशीचा चहा हे भारतातील लोकप्रिय पेय आहे. त्याचे अनेक आरोग्य फायदे आहेत. तुमचा दिवस सुरू करण्याचा आणि तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्याचा हा एक उत्तम मार्ग आहे.